Magnesium en menstruatie
Over belangrijke zaken wordt soms te lang gezwegen. Neem bijvoorbeeld PMS, het Premenstrueel Syndroom, klachten die samenhangen met de menstruatiecyclus. Negen op de tien vrouwen heeft symptomen van PMS. En van hen heeft 5 tot 8% zeer ernstige klachten. De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het Premenstrueel Syndroom. Hoewel PMS-klachten al zo oud zijn als de mensheid, vindt onderzoek naar behandeling of verlichting pas sinds kort plaats. Is hierbij ook een rol voor magnesium weggelegd? In dit blog gaan we dieper in op de rol van magnesium bij menstruatie. Wellicht dat het jou óók kan helpen.
De irrationele vrouw
Voor we verder ingaan op het effect van magnesium bij menstruatie, geven we eerst wat geschiedenis over de menstruatie. In 2020 verscheen ‘The Palgrave Handbook of Critical Menstruation Studies’ [i]. Dit indrukwekkende standaardwerk, dat gratis is te downloaden, geeft een breed overzicht van studies naar menstruatie. Medische, culturele, psychologische, politieke en sociale aspecten van menstruatie worden in dit boek belicht. De studie maakt duidelijk dat er vaak een overdreven accent op de psychologische of stemmingsafhankelijke aspecten van PMS wordt gelegd. Sinds 1931 - in dat jaar werd PMS voor het eerst formeel beschreven - ligt het zwaartepunt bij onderzoek naar en behandeling van PMS op het mentale vlak. Over een rol van magnesium bij PMS en menstruatie werd toen nog niet gesproken.
Mentale aspecten benadrukt
Het eerst benoemen van mentale aspecten heeft zijn oorsprong in het beeld van de irrationele of hysterische vrouw dat in vroegere tijden leefde. Dit is niet fundamenteel gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Nog steeds worden de volgende klachten vaak als eerste genoemd bij PMS:
- Snel boos worden
- Sespannen zijn
- Depressieve klachten
- Stemmingswisselingen
Uit diverse grotere vergelijkende epidemiologische studies blijkt echter dat de lichamelijke klachten meer overheersend zijn en vaker voorkomen. Te denken valt dan aan:
- Pijn in de borsten
- Een opgeblazen gevoel
- Weinig energie
Desondanks zijn de klinische beschrijvingen van PMS nog steeds overwegend psychologisch van aard. De ‘ontdekking’ dat de klachten voortkomen uit hormonale veranderingen, heeft dat niet veranderd. Zo is PMS wel opgenomen in veel psychiatrische handboeken, maar schildklieraandoeningen die ook ‘hormonaal’ zijn en vaak ernstige stemmingswisselingen veroorzaken, worden daarin niet vermeld.[ii]
Het zijn de hormonen
Wij leven in de eeuw van de hormonen. We zijn niet langer ons brein maar onze hormonen. Hormonen zijn signaalstoffen die veel lichamelijke processen regelen: van bloeddruk tot angst en van geslachtsrijping tot spijsvertering. De wetenschap staat aan het begin van begrip over de verschillende functies van hormonen. Jaarlijks worden er nieuwe vormen en nieuwe werkingen ontdekt. Dat ons doen en laten en ons wel en wee hormonaal worden bepaald, is meer en meer de heersende sociaal-medische opinie.
Ook bij menstruatiepijn, PMS of haar heftiger zusje PMDD (Premenstrual Dysphoric Disorder) zijn de hormonen inmiddels aangewezen als de boosdoeners. PMDD blijkt een heftige negatieve reactie te zijn op het natuurlijke stijgen en dalen van de hormonen oestrogeen en progesteron. PMDD wordt gezien als een genetische aandoening. Maar ook bij relatief milde menstruatieklachten en bij PMS worden hormonale schommelingen steeds vaker aangewezen als oorzaak van de klachten.
Desondanks vindt de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynealogie (NVOG) hormonaal onderzoek bij PMS vooralsnog niet zinvol.[iii] Wel geeft de vereniging op haar website aan dat het hormoon progesteron een rol speelt. Een deel van de lichamelijke klachten is het gevolg van een toename van progesteron. Vocht vasthouden, gespannen borsten en een opgezette buik zijn voorbeelden van die klachten. Ook zijn de hersenen van vrouwen met PMS vaak gevoeliger voor progesteron en voor stoffen die daarop lijken en die bijvoorbeeld in de pil zitten.[iv]
Magnesium en PMS
Bij de behandeling van PMS worden in algemene zin de volgende zaken benoemd:
- Leefstijl
- Medicatie
- Operatie
Bij leefstijl worden naast de gebruikelijke zaken als bewegen en gezond eten ook psychologische factoren genoemd: wees voorbereid, praat erover en volg eventueel cognitieve gedragstherapie.
Bij medicatie wordt vaak als eerste de anticonceptiepil genoemd. Verder ook een medicijn met het vocht afdrijvende hormoon drospirenon en medicatie die de werking van de eierstokken remt. De lijst met mogelijke bijwerkingen van deze stevige medicatie is indrukwekkend. Ook antidepressiva worden als farmacologisch hulpmiddel genoemd, die helaas vaak vervelende bijwerkingen laten zien.
Het operatief verwijderen van de eierstokken is effectief bij de bestrijding van PMS, maar daar komt de verhoogde kans op hart- en vaatziekten voor in de plaats alsmede de kans op een sneller verouderende huid.
In het rijtje alternatieven ter bestrijding van PMS en klachten ten gevolge van menstruatie, staat vaak ook magnesium. Wanneer men al langere tijd medicatie heeft gebruikt, is het bovendien goed mogelijk dat er extra behoefte is aan magnesium. Gezien de functie van magnesium als onder andere ontspanningsmineraal en regelaar van hormonale aanmaak en transport, is dat een logische gedachte. Vrouwen met PMS hebben een hogere kans op een verlaagde magnesiumspiegel. Het lijkt erop dat extra magnesium een hulpmiddel kan zijn bij verlichting van menstruatiepijn en klachten.
Welk magnesium bij PMS?
Al in 1986 en 1991 werd in studies aangetoond dat extra magnesium verlichting brengt bij PMS, met name bij stemmingsveranderingen.[v] Ook een studie uit 2010 gaf positieve resultaten bij gebruik van extra magnesium bij PMS. Drie groepen vrouwen met PMS-klachten kregen respectievelijk magnesium, magnesium én vitamine B6 of een placebo. De PMS-score in alle drie de groepen daalde. De daling was het kleinst bij de placebogroep en het grootst bij de groep die zowel magnesium als vitamine B6 kreeg toegediend.[vi] In een overzichtsstudie uit 2021 werd de ontstekingsremmende werking van magnesium in relatie tot PMS bij vrouwen met een ongezonde leefstijl, overgewicht en depressie genoemd. Er is, zo concluderen de onderzoekers, nog veel extra onderzoek nodig. Er zijn wel behoorlijk sterke indicaties dat extra magnesium verlichting kan brengen bij PMS-klachten.[vii]
Baat het niet dan schaadt het niet: magnesium nemen bij menstruatiepijn
Je kunt bij PMS-klachten het best de proef op de som nemen. Magnesium slikken bij ongesteldheid en tegen menstruatiepijn wordt door veel van onze klanten als positief ervaren en kan wellicht ook jou verlichting bieden. Extra magnesium, binnen de marges van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden, kent geen bijwerkingen en vormt een natuurlijke aanvulling op je voedsel, zelfs wanneer je naar eigen ideel al redelijk magnesiumrijk voedsel neemt. Zechsal heeft goede ervaringen met het combineren van orale inname en opname via de huid. Gebruik bijvoorbeeld ter aanvulling van je gezonde eetpatroon Magnesium Drops, magnesiumbisglycinaat poeder of magnesiumcitraat poeder. Neem daarbij in de week voordat je ongesteld gaat worden en gedurende je menstruatieperiode óm de twee dagen een voetenbad met magnesium badkristallen. Dat is heerlijk ontspannend en geeft je een flinke boost.
Aanbevolen producten
Bij twijfel over het soort magnesium, de hoeveelheid en de frequentie van gebruik, kun je gerust contact opnemen met de Zechsal klantenservice. Wij helpen je graag verder bij al je vragen over magnesium en menstruatie.
Meer weten over de rol van magnesium in ons lichaam? Of wil je weten of jouw lichaam voldoende magnesium binnenkrijgt? Kijk op onze kennisbank voor al onze artikelen over magnesium, of kijk of je een magnesium tekort hebt.
[vii] Sciencedirect.com Pages 30-36
